Tijdens de door LKCA georganiseerde kennisdelingsdag cultuurparticipatie op 8 april gingen panelleden met elkaar in gesprek over wat kunst is en op welke manier we kunst en cultuur actief in kunnen zetten in zorg en welzijn. Hoe zou jij die vragen beantwoorden?

‘Kunst bestaat voor mij in veel uitingsvormen. Het heeft te maken met verbeeldingskracht en schoonheid, met de dingen bevragen. Maar ook met het laten zien van andere perspectieven.

Ingrid is een voorstander van actieve cultuurparticipatie in zorg en welzijn, waar we ons bij LKCA met meerdere projecten en programma’s, zoals Arts in Health, voor inzetten. Ingrid: ‘Ik realiseer me dat actieve cultuurparticipatie niet voor iedereen mogelijk is. Maar áls het mogelijk is, heeft het zo’n meerwaarde. Schilderen, dansen… Je wordt door te doen meer geraakt door alleen te kijken.’

‘Jaren geleden deed ik, voor het project Lang leve kunst/Long live arts, mee aan een dansles met mensen met Parkinson. Daar heb ik met eigen ogen gezien hoe stijf en stram de deelnemers voor de dansles aankwamen, en hoe soepel ze na een uur bewogen. Iets doen, doet iets met mensen. Het is een manier om uiting te geven aan gevoelens, nieuwe contacten op te doen, jezelf te ontwikkelen: en dit alles vergroot het zelfvertrouwen.’  

‘Daarbij vind ik het heel belangrijk dat deelnemers begeleid worden door een professional die kijkt naar hun mogelijkheden, in plaats van hun beperkingen.’

Je hebt bijna 22 jaar voor LKCA (voorheen Kunstfactor en Theaterwerk NL) gewerkt. Wat zijn volgens jou de grootste veranderingen in de cultuursector in die 22 jaar?

‘Ik heb het idee dat de waarde van kunst en cultuur meer gezien wordt dan twintig jaar geleden. Je ziet dat er nu ook steeds meer aandacht komt voor de maatschappelijke waarde van kunst en kunstbeoefening. Ondanks dat blijft cultuur een ondergeschoven kindje, waar niet altijd genoeg geld en waardering voor is.

‘Een andere ontwikkeling die ik zie is hoe verenigingen vergrijzen. Ik vraag me weleens af: bestaat de traditionele vereniging over twintig jaar nog? En toen ik 22 jaar geleden bij LKCA (toen nog Theaterwerk NL en Kunstfactor) begon, werd elke discipline nog vertegenwoordigd door aparte organisaties die zich volledig konden inzetten voor die disciplines. Dat is allemaal veranderd. Ik kan mij voorstellen dat de provinciale instellingen zich ook wat meer richten op de verschillende kunstdisciplines.’

Welk project is je het meest bijgebleven?

‘Dat is naast Lang Leve Kunst, het programma dat zich focust op cultuurparticipatie door ouderen, ook het jaarlijks event de Theater4daagse. Lang Leve Kunst was een heel succesvol programma dat is opgezet i.s.m. 4 private en publieke fondsen en de ministeries van OCW en VWS. Inmiddels is het initiatief overgenomen door particuliere fondsen.’

De Theater4daagse was een jaarlijks feestje voor het amateurtheater, waarin het beste van elk jaar werd gevierd en getoond.

‘Gelukkig zien we nu op steeds meer plekken culturele activiteiten voor ouderen. Daar draagt onder andere het Programma Cultuurparticipatie aan bij, met bijvoorbeeld initiatieven als tekenen voor ouderen en een voorleesproject voor mensen met dementie. Bekijk de projectenmonitor op de site van LKCA voor meer voorbeelden. Culturele activiteiten voor ouderen zijn een goede manier om actief te blijven en het helpt om eenzaamheid tegen te gaan. En natuurlijk is het ook gewoon leuk om te doen.’