Cultuureducatie in het (voortgezet) speciaal onderwijs: start hier
De culturele sector is, net als het (speciaal) onderwijs, altijd in ontwikkeling. LKCA zet zich in voor een stevige positie van cultuur in het onderwijs. Als kennisinstituut verzamelen, onderzoeken, analyseren, duiden en delen we kennis en informatie waarmee onze doelgroep kunst en cultuur goed kan integreren in het onderwijs. Zodat álle kinderen zich cultureel en creatief kunnen ontwikkelen.
Kerndoelen
De vastgestelde kerndoelen kunstzinnige oriëntatie voor het speciaal (voortgezet) onderwijs en praktijkonderwijs zijn anders dan de kerndoelen voor regulier basisonderwijs. Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) geeft meer informatie over wat kerndoelen zijn, en welke kerndoelen er gelden voor het speciaal onderwijs.
Kerndoelen kunst & cultuur in vso
Voor het voortgezet speciaal onderwijs (leerlingen in de leeftijd van 12 tot 20 jaar) zijn er afzonderlijke kerndoelen voor kunst & cultuur voor de drie uitstroomprofielen.
PO-Raad
De PO-Raad behartigt de belangen van alle besturen in het primair onderwijs, speciaal onderwijs, speciaal basisonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Lees hier meer over de PO-Raad en de clusters binnen gespecialiseerd onderwijs.
Cultuurkaart vso
Leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs kunnen gebruikmaken van de Cultuurkaart. Met de Cultuurkaart kunnen zij gratis of goedkoper deelnemen aan diverse culturele activiteiten. Scholen ontvangen van CJP een uitnodiging om hieraan mee te doen.
Wat doet LKCA?
Wij maken ons hard voor een stevige positie van cultuur in het speciaal onderwijs. We verzamelen, onderzoeken, analyseren, duiden en delen kennis en informatie waarmee onze doelgroep kunst en cultuur goed kan integreren in het onderwijs. Met deze programma’s werkt LKCA (samen met andere partners) aan kwalitatieve cultuureducatie in het (speciaal) onderwijs.
- Meer muziek in het speciaal onderwijs. Het programma Meer muziek in de klas richt zich op structureel muziekonderwijs voor alle basisschoolleerlingen in Nederland en het Caribisch gebied. LKCA werkt samen met andere partners, zoals de PO-raad en Kunsten ’92, aan dit programma. In november was LKCA, als lid van de werkgroep Meer muziek in het speciaal onderwijs ondertekenaar van het muziekakkoord.
- Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK)
Het programma Cultuureducatie met Kwaliteit maken we goede cultuureducatie mogelijk voor alle leerlingen in Nederland. Dus ook in het speciaal onderwijs. Als kennispartner van het programma zorgen we dat de kennis die bij de verschillende zogenoemde penvoerders wordt opgedaan, wordt gedeeld en verspreid.
Publicaties en onderzoeken
- Handreiking Basis voor cultuureducatie: Samen met de cultuursector, het onderwijs en overheden ontwikkelden wij een aanpak die alle leerlingen gelijke toegang geeft tot kwalitatief goede cultuureducatie. De Basis voor Cultuureducatie benoemt 10 concrete uitgangspunten voor goede cultuureducatie.
- Onderzoek i.s.m Lectoraat Kunsteducatie AHK: Met Melissa Bremmer van het Lectoraat Kunsteducatie van de AHK wordt onderzoek gedaan naar de kansen en belemmeringen in leerecosysteem van een kind in het speciaal onderwijs. Het onderzoek wordt naar verwachting medio 2023 opgeleverd.
- Speciaal Verbeeld: In 2020 deed LKCA in samenwerking met Theisje van Dorsten van de RUG onderzoek naar het verbeeldend vermogen van kinderen in het Speciaal Onderwijs. Dit resulteerde in de publicatie: Speciaal Verbeeld.
- Cultureel Kapitaal: Op het opinieplatform Cultureel Kapitaal zijn verschillende artikelen verschenen over cultuureducatie in het speciaal onderwijs: Hoe conservatoria kunnen bijdragen aan inclusief muziekonderwijs, Wat is er nodig voor talentontwikkeling bij kinderen en jongeren met een chronische ziekte? en: Veldverkenning cultuurparticipatie Chronisch zieke kinderen en jongeren: een onderzoeksverslag.
- Inclusieve leerecosystemen: Dirk Monsma stelt zich de vraag hoe kinderen en jongeren met een verstandelijke, lichamelijke of sociale beperking toegang vinden tot een veilig en onbevangen cultureel domein. Hij schetst hoe een cultureel (leer)ecosysteem voor deze doelgroep vorm zou kunnen krijgen.
Netwerken
Netwerk Kunst en Cultuureducatie Speciaal Onderwijs
LKCA is initiatiefnemer van het Netwerk Kunst en Cultuureducatie Speciaal Onderwijs. Dit netwerk bestaat uit afgevaardigden uit het veld, consulenten van grootstedelijke en provinciale instellingen. Het Netwerk Kunst en Cultuureducatie Speciaal Onderwijs wisselt kennis uit over ontwikkelingen in cultuureducatie binnen het (voortgezet) speciaal onderwijs.
Meer informatie over het Netwerk Kunst en Cultuureducatie Speciaal Onderwijs: MarianvanMiert@lkca.nl.
Geldzaken
Er zijn verschillende fondsen die subsidies verlenen voor activiteiten of projecten op het gebied van cultuureducatie in het speciaal onderwijs. Op onze pagina ‘fondsen’ vind je een overzicht.
Conferenties
Next Stop
LKCA organiseerde in 2016, 2019 en 2021 Next Stop, een conferentie voor iedereen die meer wil met kunst en cultuur voor mensen met een beperking. Met ruimschoots aandacht voor cultuur in het speciaal onderwijs, vso en praktijkonderwijs. Bekijk hier de terugblik van Next Stop 2022.
My music ability
In 2018 en 2021 organiseerden we samen met Fonds voor Cultuurparticipatie en het Conservatorium van Amsterdam de eendaagse conferentie ‘My Music Ability’. Muziek, techniek en beperkingen stonden die dag centraal. Bekijk de terugblikken:
Trainingen
Training ‘Voor de klas in het so’
Ben je leerkracht en geïnteresseerd in het werken met kinderen uit het so, sbo en vso? Een aantal provinciale partners organiseert de training ‘Voor de klas in het SO’ die door Plein C is ontwikkeld. LKCA is coördinator van een leergemeenschap met trainers die deze cursus kunnen gaan geven met als doel: de training landelijk uit te rollen. Meer informatie vind je op deze pagina.
Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)