De positieve invloed van cultuur op mentale gezondheid

Nederlandse Week van de Mentale Gezondheid (3 t/m 8 juni '24)
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel
Tijdens de Nederlandse Week van de Mentale Gezondheid staan we extra stil bij mentale gezondheid. Steeds vaker blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat cultuurparticipatie een positief effect heeft op het mentaal welbevinden. In dit artikel vind je links naar actuele en relevante onderzoeken en kennisdossiers over de positieve effecten van actieve deelname aan culturele activiteiten op een rij.

Europees onderzoek: Culture ForHealth-rapport

Het Culture ForHealth-rapport, dat op 24 november 2022 werd gepresenteerd, onderstreept opnieuw de positieve effecten van cultuur op gezondheid en welbevinden. Dit onderzoek bouwt voort op het WHO-rapport uit 2019. Net als de WHO roept het onderzoeksteam beleidsmakers op om meer te investeren in culturele interventies in de gezondheidszorg. Lees meer over deze Europese studie.

Uit het onderzoek komen 7 belangrijke positieve effecten van kunst en cultuur op de mentale gezondheid naar voren:

  1. Verbeteringen van de kwaliteit van leven;
  2. Verbeterd algemeen en psychisch welzijn;
  3. Verhoogde maatschappelijke betrokkenheid;
  4. Een vermindering van persoonlijke ervaringen met depressie en angst;
  5. Verbeterde gezondheid gerelateerde kwaliteit van leven bij patiënten met chronische gezondheidsproblemen;
  6. Preventie van cognitieve achteruitgang bij oudere volwassenen;
  7. De ontwikkeling van cognitieve, emotionele en sociale vaardigheden.

Publicaties, onderzoeken en dossiers (LKCA)

Onderstaande publicaties, onderzoeken en dossiers zijn door LKCA gepubliceerd, óf we leverden er een belangrijke bijdrage aan.

–> Kennisdossier Cultuur en mentale gezondheid

In dit kennisdossier belicht het Trimbos Instituut de positieve effecten van cultuurparticipatie op de mentale gezondheid en onze samenleving.

–> Kunst als (ver)wondermiddel

Literatuur- en praktijkonderzoek naar de inzet van cultuur als middel in de (eerstelijns) zorg. Dit onderzoek komt voort uit de samenwerking die LKCA is aangegaan met het Institute for Positive Health. Lees meer over dit onderzoek en download het gratis. In een uitgebreid artikel in Sociaal Bestek lichten Josefiene Poll (LKCA), Natascha Notten (Bureau Gelijkschap) en Miriam de Kleijn (iPH) hun onderzoek ‘Kunst als (ver)wondermiddel’ uitgebreid toe.

–> Arts in Health: een nationale agenda

Kunst kan bijdragen aan een toekomstbestendig zorgstelsel in Nederland. Daarom pleit Arts in Health Netherlands voor integratie van kunst in de zorg. De whitepaper kan daarbij helpen. LKCA droeg hier met kennis aan bij.

Op 19 maart ’24 organiseerde LKCA een online bijeenkomst over dit onderwerp. Lees hier het uitgebreide verslag.

–> Kennisdossiers Cultuurparticipatie

  • KennisdossierCultuur en eenzaamheid’: Kunst en cultuur dragen bij aan een betere kwaliteit van leven. Dat is belangrijk bij het voorkomen en verminderen van eenzaamheid. Professionals uit cultuur en het sociaal domein, gemeenteambtenaren, welzijns- en zorgmanagers en lokale partijen werken samen aan kunst- en cultuuraanbod voor mensen die te maken hebben met eenzaamheid en risicogroepen. Lees er alles over in ons dossier over cultuur en eenzaamheid.
  • Kennisdossier ‘Cultuur en dementie’: De gevolgen van dementie zijn indringend. Kunst en cultuur kunnen van grote waarde zijn bij preventie van dementie en tijdens het ziekteproces. Onder andere omdat dit bijdraagt aan zingeving, zelfvertrouwen, beleving en contact. Meer hierover lees je in het dossier cultuur en dementie.
  • Kennisdossier ‘Cultuur en mensen met een beperking’: Mensen met een lichamelijke of verstandelijke handicap hebben, net als ieder ander, het recht om zich creatief en artistiek te ontwikkelen. In de praktijk zijn er voor hen nog veel drempels. Culturele organisaties weten dat en willen er steeds vaker wat aan doen. De samenwerking met zorg en welzijn is daarbij essentieel. Lees verder in ons dossier cultuur en mensen met een beperking.
  • KennisdossierCultuur en jongeren’: Informatie, voorbeelden en tips over de positieve invloed van kunst en cultuur op jongeren lees je in het dossier Cultuur en jongeren.
  • Kennisdossier ‘Cultuur en ouderen’: Actieve cultuurparticipatie heeft een positief effect op het welzijn van ouderen, hun vitaliteit en gezondheid. Deelnemen aan cultuur kan problemen verzachten die vaak met ouderdom gepaard gaan, zoals eenzaamheid, niet meer mee kunnen doen en dementie. Lees verder in het kennisdossier.
  • Kennisdossier ‘Cultuur en gezondheid’: Actieve kunstbeoefening draagt positief bij aan de gezondheid van mensen. Of het nu gaat om lichamelijke of psychische gezondheid. Meer over dit onderwerp lees je in het dossier cultuur en gezondheid.

–> No limits! Versterk de veerkracht van jongeren met cultuur

Om goed te kunnen herstellen van verdriet of tegenslag is veerkracht nodig. In deze factsheet lees je hoe cultuurdeelname de veerkracht van jongeren kan vergroten en wat professionals in cultuur, zorg en/of welzijn hierin kunnen betekenen.

De Nederlandse Week van de Mentale Gezondheid

De komende jaren organiseert Nederland in de eerste week van juni de Week van de Mentale Gezondheid. Hiervoor is gekozen omdat de European Mental Health Week steeds in een andere week in mei plaatsvindt en pas laat bekend wordt gemaakt. Verschillende steden en organisaties organiseren activiteiten in het kader van deze week.

Vond je dit artikel interessant?

Gemiddelde 5 / 5. totaal 6

Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)

Reacties (0)
Praat verder over dit onderwerp met deze expert(s):
Marie-José Kommers
Marie-José Kommers
Functie: Specialist Cultuurparticipatie
Expertise: onderzoek,zorg en welzijn
marie-josekommers@lkca.nl
030 711 51 80
Finn Minke
Finn Minke
Functie: Specialist Cultuurparticipatie
Expertise: zorg en welzijn
finnminke@lkca.nl
030 - 711 51 39
Bekijk alle experts
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel