Kunst en technologie – Koen Vos
Dat typeert meteen waar Koen voor staat en wat hij belangrijk vindt. Met anderen delen wat jou raakt, wat je bewondert. Dit doet hij ook voortdurend met zijn collega’s en studenten. Hij zoekt dan naar manieren waarmee hij de ander kan bereiken. Voor zijn mbo-studenten is dat bijvoorbeeld de combinatie van technologie en kunst. Alleen kunst laten zien is vaak niet voldoende, er moet een connectie zijn met wat studenten raakt.
Door de verbinding met technologie of ambachtelijkheid kan een mbo-student zich er mee identificeren. Koen: ‘Technologie op zich vind ik niet het belangrijkste, maar het is een voertuig om jonge mensen in aanraking te laten komen met kunst.’ Hij vindt het een opdracht van het mbo om studenten te laten kennismaken met kunst, het is een vorm van socialiseren, hen meenemen in tradities, in symboliek, in het bijzondere. Het is een sport, een uitdaging, om mensen net een beetje verder te laten kijken dan de ‘influencers’ die ze zelf al kennen.
Ambacht en kunst komen bij elkaar
Koen geeft als voorbeeld het Vikingschip dat studenten in het kader van de tentoonstelling ‘Wij Vikingen’ hebben nagebouwd voor het Fries museum in Leeuwarden. Deze studenten, van de opleiding Bouw en Maritieme techniek uit Sneek, kregen oude tekeningen met het verzoek om het schip te bouwen. Toen een expert uit Denemarken kwam om alle details te bespreken, werden ze pas echt enthousiast. Daarna heeft een oude scheepstimmerman het project mede begeleid. Na tien maanden was het af, het schip was te groot om het met de lift op de eerste verdieping van het museum te krijgen en werd daarom in drie delen naar het museum gebracht. Daar werd het schip in elkaar gezet, geverfd en met houtsnijwerk versierd. De werelden van ambacht en kunst kwamen bij elkaar.
Koen vertelt dat de studenten er veel waardering voor kregen van de tentoonstellingsbezoekers. ‘Het is zo belangrijk dat jonge mensen die een overwegend praktische opleiding hebben gedaan de erkenning krijgen die ze verdienen.’ Na de tentoonstelling kwam het schip weer naar de werf en bedachten de studenten samen met hun begeleiders een plan om het schip te gebruiken voor vakanties van jonge patiënten van het Prinses Máxima Centrum. Koen: ‘De studenten wilden dan wel de bemanning zijn: kunst, ambacht en een vorm van Community Service Learning kwamen zo bij elkaar.’
Dit is exemplarisch voor ook andere projecten die bij ROC Friese Poort plaatsvinden. ‘Je neemt mensen mee in kunst en literatuur, maar evengoed in filosofie en religie. Onder de noemer Brede Vorming zien medewerkers van ROC Friese Poort kansen om de wereld van de studenten te verrijken; je leert immers niet voor een diploma, maar voor het leven.’
Koen zit al 40 jaar in het onderwijs, maar nog steeds met heel veel plezier. Zijn achtergrond in agogiek en theologie en zijn belangstelling voor mensen in ontwikkeling hebben geleid tot het werk dat hij nu doet. ‘De combinatie van de essentie zoeken in het leven, op een post traditionele manier, en de uitdaging om dat in de praktijk te brengen is voor mij de motivatie.’ Hij heeft zich tijdens zijn studies verdiept in de vraag: Hoe worden mensen eigenlijk mens? Persoonsvorming is zo belangrijk, ook een timmerman moet empathisch zijn en goed met mensen om kunnen gaan. Koen noemt als voorbeeld het Empathie avontuur dat werd uitgevoerd in een leegstaande hal van een liftenfabriek. De studenten werden naar de hal gebracht en daar begon een avontuurlijke reis, waarbij ze elkaar beter leerden kennen en later in tweetallen op bezoek gingen bij mensen met een verhaal. Dat kon een oudere dame zijn, een bijstandsgezin, maar ook een multimiljonair, asielzoeker, kunstenaar of de burgemeester.
Aandacht voor andersheid
ROC Friese Poort heeft Brede Vorming hoog in het vaandel staan. Koen zegt: ‘Wat we aanbieden moet wel ergens over gaan en het moet voor mbo-studenten ook te begrijpen zijn. Aandacht hebben voor de ‘andersheid’ van andere mensen is zo belangrijk, mensen leren ‘open’ te staan voor het ‘andere’. En als er één voertuig is waarmee je dat kunt bereiken, dan is dat kunst in alle mogelijke uitingen. Kunst is één van de vier trainingsgebieden om Brede Vorming te stimuleren.’
Hij vindt zijn inspiratie onder andere in het werk van filosofen als René Gude en Joep Dohmen. Bij ROC Friese Poort is openheid voor de ander één van de pijlers waar het onderwijs op gebaseerd is. Koen: ‘Het idee dat de wereld complex is, maar dat kunst en techniek mogelijkheden zijn om bewustzijnsontwikkeling te stimuleren. Door iets te laten zien en daarover in gesprek te gaan.’ Dit doet Koen ook als hij met zijn collega’s aan het werk is.
Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)