Als Eva Wortmann het geld en het netwerk van Joop van den Ende had, wist ze het wel. Dan zou ze ervoor zorgen dat iedere jongere in elke uithoek van het land theaterlessen kan volgen. En dat bijzondere, vaak kwetsbare groepen veel meer aandacht krijgen van theatermakers.

In de kroeg, aan tafel, in de kleedkamer. Je hoort het overal wel eens.’Als ik de baas was, dan zou ik het heel anders doen. Het woord is aan regisseur, docent en artistiek leider Eva Wortmann. 

‘Als ik Joop van den Ende was… Zo, dan zou ik een boel geld hebben om te investeren. En een groot netwerk. Daar zou ik wel wat mee kunnen, ja. Het eerste dat ik zou doen is een landelijk opleidingstraject voor theatermakers starten, gericht op bijzondere doelgroepen. Daar bedoel ik mensen mee die niet op de doorsnee-opleidingen terechtkomen. Werkloze jongeren, alleenstaande moeders, statushouders, eenzame ouderen en zo zijn er nog veel meer groepen die het kunnen gebruiken.

Ik merk in de theaterwereld dat er minder geld beschikbaar is. Dat betekent dat acteurs ook technici worden, dat geluidsmensen ook decors ontwerpen. Gezelschappen groeien en bestaan steeds meer uit mensen met een multidisciplinaire aanpak. Maar daar zijn de opleidingen nog niet op aangepast. Die richten zich nog te veel op één aspect van het vak. Dat is iets wat ik zou aanpakken, in combinatie met wat ik als eerste zou doen. Je krijgt dan algemenere theaterscholen met een speciaal oog voor kwetsbare groepen. Waarom? Omdat theater mensen vooruit helpt. Alle mensen, maar zeker doelgroepen die wat extra steun kunnen gebruiken. Door ze mee te laten draaien in producties bouwen ze ergens aan, krijgen ze zelfvertrouwen, hebben ze het gevoel dat ze er weer toe doen.

En de maatschappij leert op een andere manier naar deze mensen te kijken. Bij ons komen directeuren van bedrijven kijken en die komen zo in contact met bijvoorbeeld werkloze jongeren. Dat levert prachtige ervaringen en mogelijkheden op, van beide kanten.

Met het netwerk dat ik als Joop van den Ende heb, kan ik nog veel meer bijdragen. Ik zou op die theaterscholen regelmatig mensen uit mijn netwerk laten langskomen om ze te laten vertellen, te laten luisteren, te laten adviseren, gewoon te laten zien waarmee ze bezig zijn.
Dat zou een enorm leerzame toevoeging zijn. Zeker in combinatie met het derde actiepunt dat ik zou hebben: het oprichten en professionaliseren van theatertussenjaren. In Emmen doen we dat nu voor het eerst. Het is een jaar voor jongeren die net klaar zijn met de middelbare school en twijfelen over wat ze verder moeten doen. Bij ons ontdekken ze of de theaterwereld wat is, maar dat platform is ideaal in te zetten om ze aan nog veel meer mogelijkheden te laten ruiken. Dankzij de inzet van mijn netwerk. Het zou prachtig zijn als zulke tussenjaren in het hele land mogelijk zijn. Dat kan voorkomen dat jongeren de verkeerde keuzes maken.

En dan het theater zelf. Als ik zo veel geld als Joop van den Ende zou hebben, dan zou ik ernaar streven in elke uithoek van het land theaterlessen op te zetten. Ik vind dat het gebrek aan een theaterschool in de buurt niet de reden mag zijn dat mensen er niet mee in aanraking komen. In die scholen moet les worden gegeven, zodat iedereen die het wil, kan uitproberen of het wat is en zijn talent kan ontplooien. Theater verbindt. Dat hebben we nodig.’

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op www.noordz.nl, het platform over ondernemen in het Noorden van het land, en in het Dagblad van het Noorden. 

Foto Eva Wortmann: Pepijn van den Broeke 
Foto boven: Voorstelling Pluk de dag van Loods 13, Reyer Boxem