Door Sanne Scholten

Ik haal regelmatig inspiratie uit podcasts. Zo ook nu. Het afgelopen jaar volgde ik een gesprekkenserie van De Correspondent over geestelijke verzorging. Als laatste kwam emeritus hoogleraar geestelijke verzorging Martin Walton aan het woord. Kunst kan een heel mooi onderdeel zijn van geestelijke verzorging: als interventie op zich, als aanleiding voor een gesprek, als onderdeel van een ritueel.

Wat een mooie kans, dacht ik: daar kunnen we als sector wat mee! Zeker toen ik ook nog eens hoorde dat er veel meer budget voor geestelijke verzorging beschikbaar is gekomen. Maar ik wist ook: dit zullen heel veel mensen helemaal niet zo interessant of relevant vinden. Zij zullen het beschouwen als onderdeel van de vermaledijde cultuur-als-middel-ontwikkeling.

Ik las ook de samenvatting van ons LKCAtelier over wat we in Nederland kunnen leren van de Afrikaanse cultuur. Cultuur is in Afrika niet iets wat je beoefent, maar wat je bent. ‘Voor hen zijn cultuur en leven geen gescheiden werelden. Dat is iets wat we kunnen leren van Afrika’, zei Ben Hekkema van Mocca.

In de nieuwste Cultuurkrant NL (maart 2021) vertellen drie mensen uit onze sector wat er na de verkiezingen zou moeten veranderen. Hoe kunnen kunst en cultuur worden versterkt? Zelf hoop ik dat het nieuwe kabinet is doordrongen van de waarde van cultuur in het leven van mensen. Door die waarde te versterken, kunnen we als land grote stappen vooruit zetten. Een nieuwe cultuurminister gaat wat mij betreft vooral inzetten op het integreren van cultuur in ons hele leven. Daarvoor is beleid nodig dat zich niet alleen richt op het versterken van de cultuursector, maar vooral ook op het verbinden van cultuur aan andere domeinen. Cultuur zou daarmee op de agenda van het hele kabinet moeten staan.

Dat betekent ook dat we op een andere manier moeten kijken naar onze infrastructuur. Waarom zijn ontwikkelinstellingen in de BIS bijvoorbeeld alleen gericht op talentontwikkeling binnen specifieke disciplines of genres? Een ontwikkelfunctie gericht op kunst in de GGZ is minstens zo belangrijk. Of een ontwikkelfunctie voor inclusieve podiumkunsten, waar kunst door makers met en zonder beperking verder wordt ontwikkeld, zowel op amateur- als op professioneel niveau.

En als cultuur meer geïntegreerd moet worden, is het ook goed om stil te staan bij de huidige concentratie van BIS-instellingen in enkele grote steden. Een échte basis zou beschikbaar moeten zijn in het hele land en niet enkel in de Randstad. De nieuwe minister zou opnieuw met bestuurlijke collega’s op provinciaal en gemeentelijk niveau moeten kijken naar hoe we in het hele land kunnen zorgen voor een goed kunstaanbod voor breedte- en topkunst. Ik wens de nieuwe minister heel veel succes en plezier. Me dunkt, er is genoeg te doen!

Dit is een column uit de nieuwste Cultuurkrant NL (maart 2021).