Ons leven ligt stil. En tegelijkertijd is ons leven drukker dan ooit. We begeleiden onze kinderen bij hun schoolwerk. We checken bij overheden en financiers hoe ze omgaan met onze resultaatverplichtingen. We cancelen activiteiten of werken ze om naar online varianten. We werken mee om de schade van de corona-uitbraak op de cultuursector inzichtelijk te maken en denken mee over de benodigde maatregelen. We overleggen online, wat meer energie blijkt te kosten dan fysiek. We bellen en mailen met de loketten waar we al dan niet financiële steun van kunnen verwachten.

De cultuursector wordt keihard geraakt door de maatregelen om de verspreiding van corona te voorkomen. Heel veel voorstellingen, concerten, festivals, tentoonstellingen, enzovoort moeten worden afgezegd, met alle gevolgen van dien. Veel inkomsten gaan verloren. In de media en in onze sector is heel veel aandacht voor de professionele kunsten. Terecht natuurlijk. Tegelijkertijd zou het wel wat vaker mogen gaan om wat ik recent iemand naar analogie van de sport breedtekunst hoorde noemen: cultuureducatie en cultuurparticipatie. Want voor een groot deel van de amateurs is het zeer moeilijk zijn of haar kunst uit te voeren: ze kunnen niet of moeilijk repeteren, niet optreden, gelijkgestemden niet ontmoeten, enzovoort. Oftewel: de educatieve, artistieke en sociale waarde van cultuurparticipatie staat onder druk. En minstens zo belangrijk: de professionals die dat allemaal begeleiden nog veel meer.

In het veld van cultuureducatie en cultuurparticipatie zijn veel zelfstandige professionals actief: ze werken voor verenigingen, voor particulieren, scholen, maar ook voor culturele instellingen en zorg- en welzijnsorganisaties. Het zijn er zo’n 16.000, waarvan de helft daarnaast ook als maker actief is. In 2017, zo bleek uit onderzoek van LKCA uit 2018, had deze groep gemiddeld een jaarinkomen van iets meer dan €12.500. De marges bij deze groep zijn al jaren heel erg klein, lang niet iedereen is vrijwillig ZZP-er: het vak is er daardoor de laatste jaren niet makkelijker of aantrekkelijker op geworden, ondanks de schijnbaar toegenomen aandacht voor cultuureducatie en cultuurparticipatie.

Deze professionals, en de organisaties waar zij voor werken, zijn de basis voor het culturele leven in Nederland. Zij zorgen ervoor dat die 6,4 miljoen Nederlanders hun kunst kunnen beoefenen en hun talenten kunnen ontwikkelen. Ze verdienen onze aandacht en onze steun.

Vanuit LKCA werken we er samen met vele partners aan om binnen de sector en bij de overheid het zicht op deze groep te verbeteren, zodat we inzichtelijk krijgen hoe we kunnen zorgen dat zij niet nog meer de dupe worden van deze crisis. Want zoals gezegd: het beroepsperspectief was al niet erg rooskleurig, waardoor maar liefst de helft van deze groep weleens overweegt te stoppen. Daar komt deze crisis nu bovenop. De coronacrisis vormt een grote bedreiging voor deze culturele infrastructuur en zodoende ook voor de kunstbeoefening van de Nederlander. Een eenmaal verloren infrastructuur bouw je niet zomaar weer op. Rijk, provincies, gemeenten, financiers, scholen en klanten: steun deze infrastructuur! Betaal de subsidies, contributies, bijdragen, lidmaatschappen en dergelijke door. Ga in gesprek over hoe er ook in deze tijd een culturele dienst kan worden geleverd. En niet in de laatste plaats: laat je waardering en steun zien: nu, de komende maanden en in de toekomst.