Van nature ben ik een optimistisch mens. Ik zie altijd overal kansen en mogelijkheden. Dus in een tijd waarin er bouwstenen liggen voor een nieuw curriculum, waarin kunst en cultuur een mooie plek hebben, denk ik: we gaan vooruit! En als we een meerjarig programma voorbereiden waarmee we de cultuurdeelname gaan vergroten van mensen voor wie dat minder vanzelfsprekend is, ben ik blij!
En toch knaagt er iets. Neem het onderwijs. We zijn al jaren bezig om met tijdelijk geld cultuureducatie een vaste plek in het curriculum te geven. Tijdelijk geld. Vaste plek. Die woorden gaan niet lekker samen. Scholen hebben onvoldoende budget om hun reguliere werk (waaronder cultuuronderwijs) goed uit te voeren. Vanuit het cultuurbeleid worden scholen daarin ondersteund door Rijk, provincies en gemeenten. Maar wanneer komt het moment dat we zeggen: dit is het budget dat het onderwijs structureel nodig heeft om het (nieuwe) curriculum goed uit te voeren? En: Dit is het budget dat in de cultuursector structureel nodig is om op de onderwijsvraag in te spelen? Het zou mooi zijn als we onze energie kunnen steken in met elkaar blijven leren en ontwikkelen, en niet elke paar jaar opnieuw bekijken hoe we dit willen organiseren. We gaan nu bijna de derde Cultuureducatie met Kwaliteit-periode in. Dit zou het moment moeten zijn om voor structurele financiering te regelen. Het Rijk is aan zet om daarin de volgende stap te zetten.
Tijdelijk geld. Vaste plek. Die woorden gaan niet lekker samen.
Nog een voorbeeld. Er was terecht veel enthousiasme toen begin dit jaar het nieuwe Programma Cultuurparticipatie werd gelanceerd. Het zet in op het vergroten van cultuurdeelname en ook op het verbinden van verschillende domeinen als zorg, cultuur en welzijn. Dit is hard nodig. Er is de afgelopen jaren al veel geleerd over nieuwe aanpakken, over onderlinge samenwerking en wat die oplevert. Dit programma kan hier een boost aan geven: met gebruikmaking van de reeds beschikbare kennis gaan we nieuwe ervaring opdoen en samen leren hoe we een inclusievere sector kunnen realiseren.
Ik hoop zo ontzettend dat we daarbij leren over benodigd beleid en vervolgens ook echt de stap maken naar structurele financiering. Hierbij zijn vooral de gemeenten aan zet, waarbij het Rijk moet zorgen dat zij hiervoor voldoende budget hebben. Hoopvol werd ik toen de directeur van Eiwerk haar verhaal vertelde. Haar muziekcentrum voor mensen met een psychische of maatschappelijke kwetsbaarheid wordt daadwerkelijk gefinancierd vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning. Dat betekent: continuïteit. Weg van het incidentele. Wat een succes! En wat mij betreft: complimenten aan de gemeente Amsterdam.
Dat doet verlangen naar meer. Ik hoop dat na de eerste periode van het Programma Cultuurparticipatie ook andere, vergelijkbare initiatieven structureel in beleid worden opgenomen. Dat er continuïteit komt. En we met elkaar kunnen zeggen: ja, we hebben daadwerkelijk het systeem een beetje veranderd en niet alleen gedurende een paar jaar mooie projecten gerealiseerd.
- Lees meer over de nieuwe aanloopregeling Samen cultuurmaken op bij het Fonds voor Cultuurparticipatie.
- Dit is een artikel uit de komende Cultuurkrant NL, die uitkomt in maart. Neem hier een abonnement.
Foto bij artikel: Stedelijk museum, Tomek Dersu Aaron
Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)