In een inleidend artikel typeert gastredacteur Emiel Heijnen (Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten) twee ontwikkelingen waardoor kunst- en media-educatie naar elkaar toegroeien. Allereerst is de visie op media-educatie verschoven van protectionisme naar participatie: de nadruk ligt niet langer op het beschermen en weerbaar maken van leerlingen tegen de negatieve effecten van massamedia, maar op creatief gebruik van en kritische reflectie op die media. Ten tweede gebruiken en becommentariëren hedendaagse beeldende kunstenaars in hun werk steeds vaker moderne media. Daarmee doet media-educatie haar intrede bij de kunstvakken.

Ook de andere auteurs – Paul Duncum (VS), Carl-Peter Buschkühle (Duitsland), Andrew Burn (Engeland) en Hans Martens (Vlaanderen) – constateren dat in hun land de raakvlakken tussen media- en kunsteducatie zijn toegenomen. De auteurs geven praktijkvoorbeelden van hoe (audio)visuele kunsteducatie en media-educatie elkaar kunnen verrijken en verruimen. Tegelijkertijd laten ze zien dat deze vakgebieden weliswaar raakvlakken en gezamenlijke pedagogische kernthema’s hebben, maar dat er op scholen bij lange na nog geen systematische samenwerking tussen deze vakgebieden is.

De vijf auteurs zien ook risico’s en valkuilen. Zo wijst Duncum erop dat de (media)beelden die leerlingen produceren de ethische grenzen kunnen overschrijden en waarschuwt Burn voor een onevenwichtige verhouding tussen hoge en lage cultuur ofwel tussen verantwoord en plezierig lesmateriaal. In beide gevallen zou de kritische pedagogie die zo eigen is aan de kunstvakken hiervoor een tegenwicht kunnen vormen.

Heijnen en Buschkühle wijzen erop dat de docenten nog ‘digital immigrants’ zijn en dat het voor hen lastig is nieuwe media ten volle uit te buiten in hun lessen. Media-educatie biedt voor kunstvakdocenten kortom nieuwe mogelijkheden, maar stelt ook hoge eisen aan hun professionaliteit. Martens tenslotte stelt zich de vraag of, en zo ja op welke wijze, media-educatie invloed kan hebben op het mediagebruik van kinderen en adolescenten.

Cultuur+Educatie 26