VerenigingsMonitor 2024

Verenigingen voor kunstbeoefening in cijfers
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel
Muziekverenigingen, koren, schilderclubs, foto- en filmclubs, toneel- en dansverenigingen zijn een belangrijke voorziening voor een groot deel van de kunstbeoefenaars in Nederland. De VerenigingsMonitor 2024 onderzoekt trends en thema’s binnen deze verenigingen. Dit levert belangrijke informatie op voor onder andere bonden en -koepelorganisaties, landelijke, provinciale en lokale ondersteuners van amateurkunst en beleidsmakers bij overheden. De editie van 2024 heeft extra aandacht voor de betaling van artistiek begeleiders en voor de aanwezigheid en het gebruik van ondersteuning.

Meer organisatiekracht 

De organisatiekracht van verenigingen is toegenomen. Zo is het aandeel verenigingen met een ledenstijging groter dan het aandeel met een ledendaling. Dat is voor het eerst sinds de start van de VerenigingsMonitor in 2018. Een ouder wordend ledenbestand is nog steeds een kenmerk voor een groot deel van de verenigingen. Toch lukt het meer dan de helft om de gemiddelde leeftijd op peil te houden of zelfs te verjongen. Steeds meer verenigingen werken ook met projectleden. Daarnaast zijn verenigingen actiever met ledenwerving en met public-relations activiteiten. 

Financieel gezond 

Bij slechts 6% van de verenigingen is er sprake van een ongezonde financiële situatie. Daarmee is de financiële positie van de verenigingen sterk en nagenoeg weer gelijk aan die in 2018, nadat het in 2021 ten tijde van de coronapandemie iets verslechterd was. Ruim de helft van de verenigingen ontvangt overheidssubsidie, waarbij er vooral een toename is van eenmalige, incidentele subsidies. Deze subsidies zijn goed voor 11% van de inkomsten van verenigingen.

Minder educatie 

Verenigingsbestuurders hechten veel waarde aan ‘sociale’ doelen, meer dan aan ‘artistieke’ doelen. Verreweg het belangrijkste doel is ‘gezelligheid en ontmoeting’. Sinds 2018 lijken verenigingen wat minder belang te hechten aan het doel ‘artistieke ontwikkeling van leden’. We zien ook dat steeds minder verenigingen lessen en masterclasses, cursussen of workshops aanbieden. 

Verenigingsmonitor 2024

Betaling artistiek begeleider 

Bijna alle verenigingen werken met een artistiek begeleider. 80% van hen betaalt de artistiek begeleider; zij betalen gemiddeld €58,- per uur. Wel is er veel variatie tussen verenigingen. Zo betaalt ruim een kwart minder dan €40,- per uur en ruim een kwart meer dan €70,-. Bij het bepalen van het uurtarief maakt 39% gebruik van een van de bestaande richtlijnen voor het berekenen van het uurtarief van artistiek begeleiders in de amateurkunstsector.

Behoefte aan netwerkvaardigheden 

Ledenaanwas en vergrijzing zijn verreweg het belangrijkste knelpunt voor verenigingen. Andere knelpunten hebben betrekking op financiën, vrijwilligers en bestuur, zichtbaarheid en publieksbereik, en locaties. Daarnaast geeft 63% van de verenigingen aan dat hun bestuur behoefte heeft aan het vergroten of ontwikkelen van bepaalde vaardigheden en kennis. Men wil vooral werken aan netwerkvaardigheden, communicatievaardigheden en strategisch denken en visieontwikkeling. 

Weinig ondersteuning 

Volgens een groot deel van verenigingen zijn er niet of weinig mogelijkheden om directe ondersteuning te krijgen. De meeste mogelijkheden zijn voor financiële ondersteuning. De helft ziet mogelijkheden om als bestuur advies, begeleiding of scholing te krijgen. In 2023-2024 heeft 14% ook daadwerkelijk gebruik gemaakt van zulke ondersteuning. 

Download eerdere edities

Vond je dit artikel interessant?

Gemiddelde 4.3 / 5. totaal 10

Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)

Reacties (0)
Praat verder over dit onderwerp met deze expert(s):
Arno Neele
Arno Neele
Functie: Specialist Onderzoek
Expertise: onderzoek,overheidsbeleid
arnoneele@lkca.nl
030 711 51 07
Bekijk alle experts
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel